Lâm Nam

Mấy thành viên có mặt cũng trợn mắt há miệng, họ có nhiệm vụ khác, nhưng hôm nay đặc biệt theo Từ Hoài lặn lội mấy ngàn cây số đến đây, còn tưởng Đồ Nam đã sắp xong việc rồi, ai ngờ lại xảy ra chuyện lớn tới vậy.

Vừa tiễn xong mấy chục du khách, vài người thuyết minh viên túm tụm đứng dưới gốc hồ dương uống nước nghỉ ngơi, lại nhìn thấy Đồ Nam đi tay không lướt qua trước mặt họ.

Du lịch mà, chẳng phải là đi đến đâu thì chụp ảnh tới đó hay sao, bằng không làm thế nào chứng minh được mình đã đến đây? Sau đó về nhà đăng ảnh lên trang cá nhân, thêm mấy câu văn vẻ, thu về được mấy lượt like, như vậy mới xem như một dấu chấm trọn vẹn cho một chuyến du ngoạn.

Sai là sai, cần gì lý do chứ.

“…”

Lại là một mùa du lịch sôi động.

“Ôi, hâm mộ thế, còn bọn mình thì không biết đến khi nào mới xong việc.”

Con đường cổ Tây Bắc mịt mù, ẩn trong một vách núi là chằng chịt hơn chục di tích hang động lớn nhỏ. Mấy năm trước chẳng có ai ngó ngàng đến, vậy mà mấy năm nay lại nổi lên theo trào lưu, hiện giờ đã đông kín du khách.

“Chúng ta chia tay đi.”

“…”, sắc mặt Tiêu Quân trở nên rất khó coi, “Đều không phải, tôi chỉ cảm thấy cô vẽ sai là vì tôi. Đồ Nam, tôi không muốn nợ cô.”

“…”, Đồ Nam im lặng.

“Trong hang khá tối, mọi người cẩn thận nhìn dưới chân nhé.”

Đây là hang động được bảo tổn hoàn hảo nhất trong cả quần thể di tích, bức bích họa “Lương Vương lễ bái Phật pháp đồ” trên đỉnh đầu cũng vô cùng hoàn chỉnh, trên đó không miêu tả hình thượng Phật Tổ, Bồ Tát hay thần tiên thông thường, mà là Hộ Pháp, Đế Thích Thiên và Đại Phạm Thiên trong giáo lý Phật giáo Ấn Độ cổ đại.

“Em vẽ sai rồi.”

“Đồ Nam.”, một tiếng nhắc nhở vang lên, rốt cuộc Tiêu Quân đã chịu mở miệng.

Hỏng cũng hỏng rồi, cô đưa tay ra lau bỏ, đầu ngón tay dinh dính, miết tới miết lui, không nói lời nào, ngẩng đầu lên lại nhìn thấy Tiêu Quân đang đứng trước cửa hang, ánh mắt vừa lia tới, anh ta cũng quay đầu lảng tránh.

Đoàn du khách lại đi dọc theo đường cũ mà ra, ngoài cửa chính có biển hướng dẫn, di chuyển theo đúng một đường, mà ở phía bên kia rõ ràng còn có một hang khác, nhưng ở ngoài lại bị che chắn kín bưng.

Phản ứng đầu tiên của họ là lập tức giơ điện thoại lên, ống kính máy ảnh treo trên cổ cũng đã chuẩn bị sẵn sàng.

Trong hang không thể nói to, Từ Hoài biết mình đang nổi giận trước Phật, nên đành phải nhịn, bản thân ông cũng chẳng phải người nóng nảy, ông kiềm chế giọng điệu, gương mặt xám xịt, nghẹn đầy một bụng tức.

Và cô không chỉ có sai sót, mà còn sai ở bước gần kết thúc.

“…”, Đồ Nam lặng thinh.

“Đúng, giờ tôi cũng hơi hối hận rồi.”

Bị gián đoạn mất một lúc, thuyết minh viên không thể không đẩy nhanh tốc độ, như cưỡi ngựa xem hoa, chỉ mười phút đã tham quan xong một hang động.

Đó là một hang nhỏ, chừng bốn mét vuông, cao không đến mười mét, vốn dĩ ánh sáng ban ngày cũng khó lọt vào được, hiện giờ lại có ba bốn người ở bên trong, đã tối lại càng thêm tối, bức bích họa xung quanh rơi vào khoảng trầm mịt mờ, chẳng phân biệt được rõ ràng.

Thời tiết chốn biên thùy không ổn định, đêm đó là một đêm gió lớn, nơi Đồ Nam ở bị mất điện. Chỉ vì để có thêm chút thời gian ở bên anh ta, cho dù đã liên tục làm việc nhiều ngày, cô vẫn cầm đèn pin đến làm. Kết quả là thiếu sáng nên nhìn nhầm, nét vẽ vốn phải dùng màu Nhị Thanh thì lại bị cô dùng màu Đầu Thanh.

“Thầy Từ, đừng nóng giận.”, thành viên trong tổ sợ ông giận làm ảnh hưởng sức khỏe, bèn đỡ vội lấy cánh tay ông, “Tiểu Đồ lần đầu tiên làm chính, có chút sai sót cũng là khó tránh mà.”

***

Ánh mặt trời chuyển nhạt, cơn gió thổi từ đỉnh núi tuyết ở gần đó lại nổi lên lớn hơn, nơi này chẳng hề nóng bức như cái cách mà mùa hè nên có.

Mọi người đều bất giác nhìn về phía Tiêu Quân vừa bị Tiêu Hoài chỉ điểm.

“Tại sao?”

Bầu không khí như đặc quánh lại.

“…”, Đồ Nam vẫn im lặng.

Nói hết một tràng, tiếp theo mới đến phần quan trọng.

Tiêu Quân được cho là học trò vừa ý Từ Hoài nhất, đến tám phần sau này sẽ được truyền nghề, nên đương nhiên chẳng ai đọ lại nổi.

Vị trí của hang nằm ở hành lang Hà Tây, một nơi khắc nghiệt thuộc tuyến đường quan trọng trong việc truyền bá Phật giáo sang phương Đông, đóng vai trò hiểm yếu tại phía Tây của con đường tơ lụa. Bức bích họa này diễn tả hình thái giao thoa khi Phật giáo được truyền bá vào Trung Nguyên, độc đáo, tuyệt đẹp, ý nghĩa sâu sắc.

Hết nói về những bức tượng tạc trong hang lại đến những chi tiết lịch sử đằng sau nó, thậm chí ngay cả một viên gạch dưới đất cũng có thể đem ra để thuyết minh một hồi, không vấp váp một từ nào.

Thế hệ này qua thế hệ kia, biết bao kinh nghiệm quý báu đã được tích lũy và lưu truyền, một bậc thầy ắt sẽ có nhiều kinh nghiệm, mà có kinh nghiệm thì cũng sẽ có nguyên tắc, làm sai chính là phá vỡ nguyên tắc.

Đồ Nam thổi khẽ vào móng tay, cũng không ngẩng đầu, “Câu này anh nói ra là đóng vai đồng môn cũ hay bạn trai cũ để nói?”

Cổ nhân họa tranh tường, hậu thế chép lại, tuy rằng phương pháp qua bao đời là khác nhau, nhưng những quy tắc cần lưu ý thì vẫn vậy.

Đồ Nam liếc nhìn giá vẽ, hình ảnh màu sắc hỗn loạn, mờ đục không rõ ràng.

“Nói thì hay lắm, làm thì chẳng ra gì, đáng lẽ tôi không nên cho cô làm một mình!”

Cũng chẳng biết là vì tình mà làm hỏng việc, hay là vì người mà trao nhầm tình nữa.

Một luồng sáng lóe lên, Từ Hoài bước ra hẳn một bước lớn, soi đèn l3n đỉnh đầu, lại soi sang giá vẽ đặt dưới đất.

Nhất thời Đồ Nam chỉ im lặng, mắt nhìn chằm chằm dòng nước chảy qua kẽ tay.

Xem không hiểu, nhưng vẫn thấy đẹp một cách thần kỳ, hùng vĩ.

Ngày nào cũng gặp vài vị khách như thế này, mà lần nào thuyết minh viên cũng phải kiên nhẫn giải thích, “Không gian trong hang nhỏ hẹp, mỗi ngày đều có rất nhiều du khách, cứ cho là không bật flash, nhưng anh một tấm tôi một tấm, chụp xong hết là sẽ mất rất nhiều thời gian, hô hấp và nhiệt độ cơ thể đều có thể sinh ra lượng lớn carbon diocid, độ ẩm và nhiệt độ thay đổi, bích họa sẽ bị phai màu, có khi qua mấy chục năm là sẽ phai hết sạch, đến lúc ấy mọi người muốn ngắm cũng không ngắm được nữa, nên giờ chúng ta tranh thủ giữ gìn di sản được không ạ?”

Đồ Nam vừa đi vừa gảy móng tay.

Cô đi theo Từ Hoài, nhưng lại phá vỡ nguyên tắc của ông, quả thật không có lời nào để nói.

Từ Hoài nói ra hai câu nặng lời xong thì cũng tỉnh táo lại, tầm mắt lia xuống giá vẽ, nét bút kia vẫn cực kỳ chói mắt.

Quả nhiên, Từ Hoài tức đến nỗi bật cười, “Thế tại làm sao mà cô vẽ sai? Đường hoàng nói thử một lý do tôi nghe xem nào?”

Đồ Nam vảy nước trên tay phải, gỡ thẻ trên cổ xuống, ném về phía anh ta.

Thấy sắc mặt Từ Hoài thay đổi, một thành viên trong tổ vội vàng nói đỡ cho Đồ Nam: “Tiểu Đồ, cô nói thử xem vẽ sai chỗ nào trước đi đã, có khi vẫn sửa được thì sao?”

Mấy chục du khách theo chỉ dẫn đi vào hang, cả một hàng dài nhích chầm chậm vào trong.

Sao chép bích họa là một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, trình tự phức tạp, có lúc chỉ riêng bước đầu tiên thôi cũng phải chuẩn bị mất hơn một tháng, mỗi một bước đều không được phép có sai sót.

“Hôm nay cả tổ đến đây, chắc là hoàn công rồi đấy.”

Đang rửa, trong làn nước loáng lên thêm một bóng người, hòa cùng cảnh trời xanh mây trắng trông giống như một bức họa sống động.

Một lúc lâu sau, Từ Hoài nói: “Không cần vẽ lại, cô ra khỏi tổ đi.”

“Một nếp gấp áo trước ngực Đế Thích, đáng ra phải dùng màu Nhị Thanh, em lại dùng màu Đầu Thanh.”, giọng Đồ Nam nhẹ bẫng, như thể hồn đã bay đến một nơi xa.

Bóng Đồ Nam thoáng lay động, “Bích họa bị hỏng là lỗi của em, nhưng nếu thầy nói tâm tư của em không đặt ở bích họa, thì em không dám nhận.”

“Bớt nói đỡ cho nó đi, sao Tiêu Quân lần đầu làm một mình lại không phạm sai lầm?”

“À…”

Người kia từ lúc đến tới giờ chỉ đứng ở gần cửa hang, tuy mắt nhìn Đồ Nam, nhưng lại không nói một câu nào, làm như không hề tồn tại.

Nơi biên thùy, mùa hạ.

Tầm mắt của đoàn du khách đuổi theo ánh đèn pin, khi lời nói cuối cùng vừa dứt, một tràng những tiếng xuýt xoa vang lên.

Ngừng hai giây, cô nói tiếp: “Em định sẽ chép lại.”

Đoàn khách đi khỏi, trong hang trở lại không khí yên tĩnh.

Đồ Nam thở hắt ra, đứng dậy cùng hai bàn tay ướt, “Nét kia là do tôi vẽ, trách nhiệm là của tôi, không liên quan gì đến anh.” (đọc tại Nhiều Truyện.com)

***

“Nói thế cũng phải…”

Bọn họ bắt đầu vội vàng, kết thúc cũng chớp nhoáng, trong cả quá trình, mỗi người một nơi, ai vẽ việc người nấy, dường như cũng chẳng có hồi ức nào đáng nhớ nào cả. Giờ chia tay lại càng xa lạ, có lẽ còn có chút dè chừng trốn tránh.

Màu dính trên tay đã khô lại cả, gảy thế nào cũng không được.

Từ Hoài nhìn cô với ánh mắt không thể tin nổi, “Triển lãm đã bố trí xong xuôi cả rồi, chỉ chờ bức bích họa này của cô thôi, kết quả là giờ cô lại nói với tôi là cô vẽ sai à?”

“Nào, mọi người chú ý nhìn về hướng bên này, đây là bức bích họa có giá trị nhất ở đây.”

“Thôi, người ta thân con gái một mình ở đây hơn nửa năm, đi sớm về khuya, chẳng có ngày nghỉ, khổ lắm đấy, tôi chẳng hâm mộ đâu.” (đọc tại Nhiều Truyện.com)

Giờ nhớ lại, chỉ thấy như một giấc mơ.

Dù sao cũng có đến mấy chục ánh mắt nhòm ngó, chẳng ai lại muốn tỏ ra mình thiếu văn minh trước mặt mọi người, nên đành cất điện thoại và máy ảnh đi.

Một sự sai sót này, khiến gần bảy tháng vất vả trước đó đều như đổ sông đổ biển.

“Những lúc như thế này, cô không thể nghiêm túc một chút được à?”

Đồ Nam chà hai tay, “Cách tôi xa một chút, đừng để thầy Từ phát hiện ra học trò cưng của thầy lại dính dáng đến đứa làm ăn chẳng ra gì này.”

“Hiện giờ chúng ta đang đứng ở khu thứ sáu, thuộc tầng thứ hai của cả khu di tích, bắt đầu xây dựng từ thời Bắc Lương trong thời kỳ Ngũ Hồ thập lục quốc, là hang động có trần vuông phẳng điển hình vào thời Bắc Triều, có lịch sử cách nay tới một ngàn sáu trăm năm, là một trong số những hang động Phật giáo đầu tiên của đất nước chúng ta.”… Những lời thuyết minh này một ngày phải nói biết bao nhiêu lần, thuyết minh viên đã thuộc làu làu, đôi môi khép mở một cách máy móc, giọng điệu không thấy chút trầm bổng nào.

Suýt chút nữa Tiêu Quân không bắt được, anh ta nhíu mày, quay đầu bước đi.

“Chậc!”, mấy thành viên trong tổ đồng loạt nháy mắt với Đồ Nam.

Tay Từ Hoài run lên, ông chỉ về phía Đồ Nam, đèn pin còn chưa tắt, chùm sáng cứ thế rọi thẳng lên gương mặt trắng nõn của cô.

“Tôi không bật flash là được chứ gì?”

Sau nửa đêm, rốt cuộc cũng nghe được điều Tiêu Quân muốn nói…

Trong vầng sáng, hình ảnh Đế Thích trên đỉnh đầu nhìn xuống và Đế Thích dựng nghiêng trên mặt đất rực rỡ mà uy nghiêm y hệt nhau. Chỉ riêng một điểm, từ cổ xuống mấy tấc, tại một nếp gấp vạt áo trước ngực, màu sắc không hề giống nhau.

“Thầy Từ bảo cô giao lại thẻ làm việc.”

Tin nhắn Wechat vẻn vẹn năm chữ, tất cả kết thúc.

Đồ Nam đứng ở trong cùng, ngay bên cạnh giá vẽ cao hơn cô hẳn một cái đầu, trong khoảng tranh tối tranh sáng kéo dài ra một cái bóng gầy guộc.

Chi tiết này không dễ thấy, nhưng lại phân ra được nét xưa và nay, thật và giả.

Cô nhắm hai mắt, trông giống như một bức tượng Phật khác. (đọc tại Nhiều Truyện.com)

Các thuyết minh viên trong khu đều bận rộn đến mức cổ họng khô ran, vừa tiễn một đoàn khách đi, còn chưa kịp uống ngụm nước nào thì một đoàn mới lại đến, đành phải đeo tai nghe lên đi làm việc.

“Được lắm, hóa ra cô lại coi việc sao chép thành sáng tác, tôi dạy cô phí công vô ích rồi.”

Chỉ trừ Đồ Nam, cô không nhìn về phía anh ta.

Hôm đó, bỗng nhiên Tiêu Quân gửi tin nhắn thoại, bảo rằng có chuyện quan trọng cần nói với cô, hy vọng cô có thể bớt chút thời gian.

“Sao không cho xem hang bên kia thế?”

“Được thôi, thầy nói đúng, tâm tư của em không đặt ở bích họa.”

Như ngầm thừa nhận, anh ta lùi lại hai bước thật, “Cho dù là tôi có lỗi với cô, thì cũng tạm biệt.” (đọc tại Nhiều Truyện.com)

Chính bởi quá trân quý, nên không thể công khai rộng rãi ra bên ngoài, vì thế trong tổ cân nhắc rất lâu mới quyết định cử Đồ Nam đến chép.

Đi được mấy bước, anh ta bỗng dừng lại, quay đầu nói: “Đồ Nam, nếu cô có thể bớt cái tính nóng nảy lại thì cũng không đến mức phải đến bước này.” (đọc tại Nhiều Truyện.com)

Chương 1: C1: Chương 1

Ông đưa tay ra chỉ chỉ: “Riêng nét này thôi, chỉ riêng nét này thôi là đã có thể nhìn ra tật xấu của cô rồi, Đồ Nam, tâm tư của cô căn bản không hề đặt ở bích họa.”

“Ấy ấy ấy, đừng chụp, đừng chụp!”, vừa thấy có người định chụp ảnh, người thuyết minh viên vội vàng lao tới chắn trước màn hình của một du khách, “Đèn flash sẽ gây ảnh hưởng đến bích họa, bức bích họa này cả ngàn năm tuổi rồi, hư hại một chút thôi cũng không cứu được đâu.”

Thuyết minh viên đang vội sang hang kế tiếp, chỉ có thể giải thích qua loa: “Xin lỗi, mấy tháng nay trong đó có chuyên gia đang chép bích họa, tạm thời không đón khách tham quan.”

Ven đường có một con suối nhỏ, chảy từ trên núi tuyết xuống, cô đi tới, ngồi xổm xuống bên bờ suối chậm rãi rửa tay.

Trên vách đá, trên đỉnh đầu, hình ảnh những làn khói xanh đen như đang trôi lơ lửng, cuồn cuộn, vấn vít.

Vào những lúc như thế này, đáng ra phải im lặng nghe giáo huấn, kể cả không lọt tai cũng phải nhịn, sao lại đi cãi lại chứ.

Tổ trưởng dự án vẽ bích họa Từ Hoài trợn trừng hai mắt, nhìn vào bên trong, rồi hỏi lại một lần nữa: “Đồ Nam, tôi hỏi cô trả lời, cô đang đùa với tôi đấy à?”, có điều, giọng điệu đã hạ thấp hơn rất nhiều so với lần trước.

Nhưng chưa được vài giây, từ sau tấm chắn trước cửa hang bỗng vọng ra một tiếng nói cao vút: “Cô nói cái gì?”

“Em không đùa thầy ạ.”, cô thở dài, “Hủy bỏ bức bích họa này đi.”

Trong ấn tượng, lần cuối cùng hai người nói chuyện riêng là trên điện thoại.

Thuyết minh viên bật đèn pin, rọi ra luồng sáng trông như giáo viên cầm thước lên lớp, chỉ đến đâu là mọi người nhìn theo đến đó.

“…”, thì ra là không định sửa.

“…”, Từ Hoài không hề cảm thấy khó chịu, chỉ cảm thấy thất vọng, “Coi như tôi đã nhìn rõ bản tính của Đồ Nam cô, cái chốn cao nguyên hoang vu này làm sao giữ chân được cô? Trong mắt cô chỉ có đô thị phồn hoa, làm sao mà nhìn ra được màu sắc trên bích họa?”

“Thế là tốt nhất.”, gương mặt căng cứng của Tiêu Quân thả lỏng đi mấy phần.